Θάλασσα, πικροθάλασσα...
H Θάλασσα είναι πρωταγωνίστρια στο σκιαθίτικο διήγημα του Αλ. Παπαδιαμάντη '' Το αγνάντεμα'' . Αυτή είναι που ορίζει τη μοίρα των αντρών και των γυναικών στο μικρόκοσμο κάθε ναυτικής κοινωνίας. Η θάλασσα οδηγεί τους τολμηρούς ναυτικούς στο δρόμο της αναζήτησης του πλούτου και της περιπέτειας. Αλλά και τους αναγκάζει - με πόση δυσκολία!- να κόβουν στην αρχή κάθε άνοιξης τον ομφάλιο λώρο που τους συνδέεει με τα σπίτια και τις οικογένειές τους , όταν γίνονται οι ετοιμασίες των πληρωμάτων για την έναρξη των ναυτικών ταξιδιών που οδηγούν στα επικίνδυνα περάσματα του Εύξεινου Πόντου και της Μαύρης Θάλασσας τα ιστιοφόρα πλοία της εποχής...
Η ίδια εποχή ορίζει την αρχή της νέας δοκιμασίας για τις γυναίκες των ναυτικών. Η υλική άνεση του βίου τους - που καθρεφτίζεται στην κομψότητα της εμφάνισης και στον πλούτο των σπιτικών τους - είναι ακριβά πληρωμένη με αγωνία, πόνο και δάκρυα, καθώς ζουν με το φόβο της απώλειας των αγαπημένων τους.
Αυτόν τον πόνο έρχεται να ελέγξει και να μετριάσει η τελετουργία της αναχώρησης και του αποχαιρετισμού των ναυτικών , όπως την παρουσιάζει με περιγραφική δύναμη και ψυχογραφική διείσδυση ο Παπαδιαμάντης στο αγνάντεμα.Οι γυναίκες των ναυτικών τηρούν με ευλάβεια το εθιμοτυπικό του αγναντέματος, γεγονός που ενισχύει το αίσθημα συντροφικότητας και αλληλεγγύης ανάμεσά τους.
Αλλά και η παρηγοριά που δίνουν η θρησκευτική πίστη , τα τάματα και οι προσευχές αλλά και η τελετή του αγιασμού των υδάτων τα Θεοφάνεια ,
καλλιεργούν την ελπίδα ότι ο Θεός και η Παναγιά θα δαμάσουν τα κύματα. Και οι παρακλήσεις των γυναικών στρέφονται και στην ίδια τη θάλασσα, που λειτουργεί πολλαπλά και ανταγωνιστικά : είναι πηγή πλούτου αλλά και πιθανή απειλή που ''κλέβει'' τις ζωές των αγαπημένων τους.
Η αγωνία και ο πόνος του αποχωρισμού πρέπει όμως να εκφράζονται συγκρατημένα, η θλίψη να μην ξεπερνάει το μέτρο . Αυτό διδάσκει ο μύθος της Φλανδρώς που η μεγάλη θλίψη της θύμωσε τη θάλασσα, σήκωσε φουρτούνα και έπνιξε τον αγαπημένο άντρα της μικροπαντρεμένης. Και ο μύθος με το αλληγορικό του νόημα επιστρατεύεται για να παρηγορήσει τις γυναίκες που αγναντεύουν τα καράβια που αναχωρούν , αλλά και για υπευθυμίσει το χρέος τους : να αγαπούν , να θυμούνται και να καρτερούν υπομονετικά το γυρισμό των αντρών τους.
Με τέχνη ο συγγραφέας συνδυάζει την αρχαία με τη νεοελληνική παράδοση και υπογραμμίζει τους διαφορετικούς κοινωνικούς ρόλους του άντρα και της γυναίκας στα πλαίσια της ναυτικής κοινωνίας, που βρίσκεται σε μια καθημερινή συνομιλία με τη θάλασσα, τις προκλήσεις και τους καημούς της ....
Για μια ανάλυση του διηγήματος
Με τη μαστοριά της τέχνης του ο Παπαδιαμάντης πέτυχε
να κλείσει μέσα στο μικρόκοσμο του νησιού του το
διαχρονικό δράμα της ζωής των ναυτικών και των γυναικών τους, που όσο κι αν έχουν αλλάξει οι συνθήκες, παραμένει επίκαιρο.
Μαρτυρίες για τις σύγχρονες δυσκολίες του ναυτικού επαγγέλματος
«Ουσιαστικά οι ναυτικοί δεν έχουν σπίτι αφού τον
περισσότερο χρόνο είναι στη θάλασσα. Ευτυχώς βέβαια τα ηλεκτρονικά μέσα είναι
ανεπτυγμένα πλέον και υπάρχει μια καλύτερη επαφή σε σχέση με παλαιότερα. Πρέπει
όμως να λάβει υπόψη του κανείς ότι το να λείπει 7 και 8 μήνες από το σπίτι
είναι ένα σοβαρό πρόβλημα», υπογράμμισε ο κ. Χουρδάκης και πρόσθεσε ότι γι'
αυτό τον λόγο έχει καθιερωθεί μετά το πρώτο εξάμηνο των σπουδών, οι φοιτητές να
πραγματοποιούν το πρώτο τους μπάρκο για να βιώσουν τις δυσκολίες που
αντιμετωπίζει ένας ναυτικός''.
Οπως παντου (π.χ. Αιγαιο) στους Ωκεανους αναλογα την εποχη εχει καιρους.
Αν π.χ. ταξιδευεις Καναδα χειμωνα , θα κουνηθεις καλα. Αυτο ειναι συνηθειο....
Τις πρωτες φορες φοβομαστε και «τα βγαζουμε» , μετα ομως απο κανα 2 κουνηματα ημαστε ΟΚ!!
Δεν ειναι επικινδυνο οταν μιλαμε για καλοσυντηρημενα πλοια.
Extreme καταστασεις ομως συνανταμε ολοι, και ο Πλοιαρχος αναλαμβανει να τις αποφυγει (βλεπε τυφωνες κτλ). Αυτα ειναι τα επικινδυνα.
Σε γενικες γραμμες αν εξαιρεσουμε την αναγουλα στην αρχη, ο κακος καιρος κουραζει , αλλα συνηθιζεται και δεν ειναι «επικινδυνος» με την στενη εννοια.
Μεγαλα προβληματα αντιμετωπιζουν παλαια ηΆ κακοσυντηρημενα βαπορια.
Τα μεγαλα πλοια ειναι πιο ανετα και δεν μπαλατζαρουν ευκολα , ιδιατερα αν ειναι φορτωμενα.
Ενοτητα ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Η μονη πραγματικη δυσκολια του επαγγελματος ειναι η μοναξια που μπορει να σου δημιουργησει η απουσια απο το σπιτι σου για 6 (με την συμβαση) μηνες.Σου λειπει (ισως) οικογενεια , σχεση και παει λεγοντας.
Αν μπορει καποιος να αναταπεξελθει σε αυτο ειναι παρα πολυ καλα.
Η μονοτονια , η ελλειψη διαφορετικου κοσμου για συζητηση ειναι και αυτο ενα μειον.''
Περισσότερα ... πάτα εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου