'' Φωνές'' του Κ. Π. Καβάφη

 Η  ΜΝΗΜΗ  ΜΕΤΡΙΑΖΕΙ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΤΗΣ ΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ...

Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες εκείνων που πεθάναν, ή εκείνων που είναι για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους.                                  Κάποτε μες στα όνειρά μας ομιλούνε·                                     κάποτε μες στην σκέψι τες ακούει το μυαλό. Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν ήχοι από την πρώτη ποίησι της ζωής μας — σα μουσική, την νύχτα, μακρυνή, που σβύνει.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

    Ποιητής  του γήρατος, της ανάμνησης και της απώλειας, ο Καβάφης ανακαλεί στη μνήμη του πρόσωπα αγαπημένα που του στέρησαν ο θάνατος, η απόσταση ή οι συγκυρίες της ζωής. Τα χαμένα στη ζωή του ποιητή πρόσωπα συνδέονται με τις ευτυχισμένες αναμνήσεις των παιδικών και νεανικών του χρόνων, με την '' πρώτη ποίηση της ζωής μας'', όπως  χαρακτηρίζει ο ποιητής τη νεότητα.

  '' Η χρήση της λέξης ποίηση δεν είναι και πάλι τυχαία: ποίηση με την έννοια της κατασκευής, του χτισίματος της ζωής και του χαρακτήρα μας αλλά και ποίηση με την έννοια την... ποιητική, της αλήθειας και του γνήσιου συναισθήματος .''

   Οι αγαπημένες μορφές ανακαλώνται στη μνήμη, είτε συνειδητά, είτε ασυνείδητα, είτε ακούσια, είτε εκούσια, είτε με τη δύναμη του μυαλού, είτε με την ελευθερία που προσφέρουν τα όνειρα και οι ελεύθεροι συνειρμοί. Ανακαλώνται όμως όχι ως εικόνες , αλλά ως θελκτικοί ήχοι, ως φωνές αγαπημένες, γιατί:

• η ανθρώπινη ομιλία έχει περισσότερο την ικανότητα να παρηγορεί, να καθοδηγεί και να διδάσκει
• η ανθρώπινη φωνή με τη χροιά και τους επιτονισμούς της είναι το καταλληλότερο μέσο επικοινωνίας, το πιο επιτυχημένο όχημα για να μεταφερθούν τα συναισθήματα που αμοιβαία επενδύθηκαν σε αυτές  τις  σχέσεις  που ακύρωσε ο χρόνος ή ο θάνατος.
• Ή  μάλλον δεν τις  ακύρωσε οριστικά, αλλά εξιδανικευμένες τις  ανακαλούμε και τις  ξαναζούμε, με τη θέρμη της νοσταλγίας που γεννάει το αίσθημα της απώλειας...
• οι φωνές μάς συνδέουν άμεσα με τη μουσική και προσθέτουν στην υποβλητικότητα και τη μουσικότητα του ποιήματος, που είναι επηρεασμένο από το λογοτεχνικό ρεύμα του συμβολισμού.
• Άλλωστε, η μουσική είναι  από τις πιο αρχέγονες  τέχνες που εκφράζουν με τρόπο γνήσιο, λυρικό και υποβλητικό την ανθρώπινη ψυχή...

    Όμως η ανάκληση αυτή στιγμιαία παρηγοριά μπορεί μόνο να προσφέρει στο ποιητικό υποκείμενο που βιώνει βαθιά τον πόνο της απώλειας. Όπως μια υποβλητική μελωδία που μακραίνει και χάνεται σιγά- σιγά στη σιγή της νύχτας, έτσι και οι αγαπημένες φωνές σβήνουν... Το ευτυχισμένο παρελθόν της νιότης για λίγο μόνο επιστρέφει και παρηγορεί με τη γοητεία της ανθρώπινης φωνής . 

    Δεν  επιστρέφει το παρελθόν μόνο για τον ποιητή αλλά και για όλους εμάς . Ο  Καβάφης χρησιμοποιεί α΄ πληθυντικό πρόσωπο , δίνοντας έτσι λιγότερο προσωπικό τόνο στο ποίημά του, για να καταδείξει ότι μιλάει για την καθολική σε όλους τους ανθρώπους λειτουργία της μνημονικής ανάκλησης... 

πάτα εδώ

και εδώ    για μια πληρέστερη ανάλυση του ποιήματος...
      για τη βιογραφία και την εργογραφία του ποιητή...πάτα εδώ

'' Πρώτες Ενθυμήσεις'' της Πηνελόπης Δέλτα

Γνωρίστε  τη συγκλονιστική ζωή της Πηνελόπης Δέλτα, πάτα εδώ

μιας γυναίκας που αμφισβήτησε τα κοινωνικά στερεότυπα της εποχής,
    που αγωνίστηκε για να διαχειριστεί τα ψυχικά τραύματα που της προκάλεσε το αυστηρό και συχνά αυταρχικό οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε,
    που μελέτησε την ελληνική ιστορία και συγκέντρωσε πολύτιμες ιστορικές μαρτυρίες για τις ιστορικές περιπέτειες της νεότερης Ελλάδας,
    που συγκίνησε πολλές γενιές με το συγγραφικό της έργο,   

    που η  αυτοκτονία της ήταν μια σιωπηλή αλλά ταυτόχρονα ηχηρή πράξη διαμαρτυρίας για τη στέρηση της ελευθερίας που επέβαλε στον ελληνικό λαό η Γερμανική  Κατοχή.

πάτα εδώ 

   Την  ίδια στέρηση ελευθερία βίωσε και η ίδια , πρώτα από τους περιορισμούς και τους κώδικες  συμπεριφοράς που επέβαλε σε μια γυναίκα της τάξης της η μεγαλοαστική κοινωνία της Αλεξάνδρειας και μετά της Αθήνας στην οποία μεγάλωσε. Τα προνόμια που της εξασφάλιζαν η καταγωγή της και η κοινωνική της τάξη αντισταθμίζονταν από την πίεση να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις  των στερεοτύπων της εποχής για το ρόλο της γυναίκας...  Όπως εξομολογείται η ίδια στο αυτοβιιογραφικό της μυθιστόρημα '' Πρώτες ενθυμήσεις''  ,

''Γιατί οι γυναίκες τότε δεν ήταν εκείνο πού είναι σήμερα. Ελευθερία δράσεως, θελήσεως, ακόμα και σκέψεως δεν είχαν. Οι γυναίκες τότε ήταν υποταγμένες στον άντρα. Θέληση δική τους δεν είχαν, ούτε γνώμη, ούτε σκέψη ανόμοια με τη σκέψη του αντρός. Και μια φορά παντρεμένη, έπαυε να υπάρχει ως άτομο. Κινούν­ταν, δρούσε, μιλούσε, φέρουνταν στον κόσμο όπως ήθελε ο αφέν­της της. Αν ήταν κοσμικός, έπρεπε να είναι και κείνη κοσμική, είτε της άρεζε ο κόσμος είτε όχι. Αν την ήθελε στο σπίτι κλεισμέ­νη ο άντρας της, έπρεπε να κλειστεί και ας τρελαίνουνταν τον κό­σμο. Επισκέψεις επιτρέπουνταν. Μα αυτές τις ανταλλαγές επισκέ­ψεων, μόνο γυναίκες τις έκαμναν. Άντρες δεν έβλεπε η γυναίκα παρά σε γεύματα (σπάνια τον καιρό εκείνον), σε χορούς (σπανιό­τερους ακόμα), στον περίπατο ή στους δρόμους.

Η υποκρισία ήταν επιβεβλημένη. Μια γυναίκα κοσμική λόγου χάρη που είχε άντρα μη κοσμικό, έπρεπε, όχι μόνο να μην πηγαί­νει στον κόσμο, άλλα και να λέγει πως δεν της αρέσει. Και τανά­παλιν. «Αφού του αρέσει ο κόσμος, χρεωστεί να τον ακολουθεί και κείνη.»

Που να ταξιδέψει γυναίκα μόνη, τότε! «Αφού τον αφήνει, κα­λά της κάνει και παίρνει φιληνάδα.» Όλη η κοινωνία την αποδο­κίμαζε και την αναθεμάτιζε''.

 

   Το  ίδιο έντονη ήταν και η πίεση από το στενό οικογενειακό της περιβάλλον, που απαιτούσε  πειθαρχία και τήρηση των κανόνων. Δεν ανεχόταν την αδυναμία και την παρέκκλιση. Η συγγραφέας λάτρευε  τη μητέρα της και κυρίως τον πατέρα της, μα χαρακτηρίζει τους γονείς της απρόσιτες θεότητες. Έλειπε η οικειότητα, η ζεστασιά, η τρυφερότητα της μητρικής αγκαλιάς, η συγχωρητική διάθεση του πατέρα απέναντι στις παιδικές αδυναμίες και αταξίες.

'' Πάντα «κρυφά» περπατούσαμε, μην κάνομε κρότο, μη μας ακούσουν, έξω από τις ώρες που δικαιωματικώς μπαίναμε στην τραπεζαρία ή στην κρεβα­τοκάμαρα των γονέων.

Και μαζευόμουν τρομαγμένη, και αν με ρωτούσαν τ' αδέλφια μου: «Τί έπαθες πάλι; Τί έκανες και σε μάλωσαν;» δεν έλεγα, από ντροπή, από κάποιο αίσθημα μειώσεως που δεν ήξερα να το εξηγή­σω μα που πονούσε βαθιά, γιατί άγγιζε τη μητέρα, τη «θεότητα», τη λατρεμένη, που έκαμνε πράματα πού δεν έπρεπε να κάνει, που τα είχα δει, ενώ δεν έπρεπε να τα είχα δει.

Πληγές παιδικές, αυτές, που δε γιατρεύονται ποτέ ''.

(….) 

 

 

Ήταν αυταρχική, δεσποτική, η μητέρα. Ήταν κάποτε κα σκληρή. Μα υπέκυπτε πάντα στον πατέρα, την ώρα που της επιβάλουνταν εκείνος. Κατά βάθος, και με τον καιρό, «με τρόπο», τον έφερνε πάντα στα νερά της, τον έκαμνε εκείνο που ήθελε. Και μείς τα παιδιά το νιώθαμε, χωρίς να ξέρομε ούτε το πώς ούτε το γιατί, μα ξέραμε πως αρχή και δύναμη στο σπίτι ήταν η μητέρα. Κ' επει­δή υπέκυπτε κατά το φανερό στη θέληση του πατέρα, στο σπίτι μέσα και στα παιδιά της ανταπέδιδε τα ίσα, ήταν δεσποτική, επι­βλητική, τυραννική, συχνά σκληρή και πάντα ανελεύθερη....

 

Στο ζήτημα της «αγάπης», και ο πατέρας ήταν στεγνός. «Αγά­πες, ανοησίες!» έλεγε με περιφρόνηση. Και οι δυό τραβούσαν εμπρός, σύμφωνοι σ' αυτό, πως όλη ή ζωή κανονίζεται με το «πρέ­πει» και «δεν πρέπει», πως η λογική, η κρίση, η φρονιμιά υπερέ­χουν, πως το «αίσθημα» ήταν και ανόητο και επικίνδυνο και δεν έπρεπε να λαμβάνεται υπ’όψιν. Και τσαλαπάτησαν και κατέστρεψαν ζωές, και οι δυό, ιδίως η μητέρα που καταγίνουνταν περισσό­τερο σ' αυτά, και πέθαναν χωρίς να το αντιληφθούν ποτέ, χωρίς ποτέ να σταματήσουν, να διερωτηθούν καν, αν αυτό που κάνουν δεν είναι εγκληματικό.''

(….)

 

    Στο  απόσπασμα του σχολικού βιβλίου της Γ΄ Γυμνασίου  σκιαγραφείται ο χαρακτήρας του πατέρα και  η αμφίθυμη σχέση της  αφηγήτριας απέναντι στην πατρική φιγούρα που την '' τυράννησε'' και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή της... Ταυτόχρονα όμως της δίδαξε την αξία της δικαιοσύνης και της εντιμότητας, καθώς θαύμαζε  τον πατέρα της για τις αρχές του και την ακεραιότητά του.

 

 Ο πατέρας

''  ήταν ειλικρινής, και ήταν υπερήφανος, ίσιος, αλύγιστος, αμείλικτος στο ζήτημα «συνεί­δηση». Το νιώθαμε μείς τα παιδιά, και το ένιωθαν όλοι που τον ήξεραν. Ο πατέρας ήταν «χαρακτήρας».''

 

    Η  Πηνελόπη Δέλτα εξομολογείται με ειλικρίνεια  τις παιδικές και εφηβικές  της μνήμες από τη ζωή στο πατρικό της σπίτι. Μια γραφή  λυτρωτική  και για την ίδια , καθώς στο πατρικό της σπίτι ήταν όλοι υποχρεωμένοι να κρύβουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να υπομένουν με μια σιωπηλή αξιοπρέπεια :

'' Από μικρά μαθαίναμε τούς καημούς μας να μην τους μοιρα­ζόμαστε με άλλους, ούτε καν με τ' αδέλφια μας. Αν πόνεσαν, αν υπέφεραν τ' αδέλφια μου, δεν τό 'μαθα ποτέ, δεν παραπονέθηκαν ποτέ...''

 

 Για μια ανάλυση του έργου  πάτα εδώ       ,  και εδώ

''ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ'' του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

Κ. Π . ΚΑΦΑΦΗΣ 

Αναζητήστε τον ποιητή που:

 

• κοσμοπολίτης , έδεσε τη ζωή του και την ποιητική του ωρίμανση με την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου,
  
  
  • ζώντας στην περιφέρεια του ελληνισμού, ανανέωσε τους κανόνες της ποιητικής τέχνης και διαμόρφωσε μια μοναδική ποιητική γλώσσα , κράμα δημοτικής και καθαρεύουσας,
    
    
    • εμπνεύστηκε από την ιστορία, κυρίως των ελληνιστικών χρόνων , και έπλασε αξεπέραστα σύμβολα ήθους και αξιοπρέπειας ,
      • επηρέστηκε από τον αισθησιασμό  και την πολυπολιτισμική ατμόσφαιρα της αγαπημένης του πόλης,
      • ανέδειξε την ουσία του να είσαι Έλληνας, δηλ. να είσαι  μέτοχος της ελληνικής παιδείας και σοφίας,
      • χάρισε  παγκόσμια ακτινοβολία στην ελληνική ποίηση.. 
       
    • Το ποίημα '' Θερμοπύλες '' του Καβάφη βασίζεται στο γνωστό ιστορικό επεισόδιο των Περσικών πολέμων το ιστορικό πλαίσιο της μάχης των Θερμοπυλών   ,
   
  
  
                                                                                           
                           
   
  Τι είναι όμως οι Θερμοπύλες του Καβάφη;  Ο ποιητής χρησιμοποιεί το υλικό της ιστορίας για να πλάσει διαχρονικά σύμβολα ηρωισμού στον αγώνα για την υπεράσπιση των ιδανικών- που μπορεί να είναι διαφορετικά για τον καθένα μας. Οι υπερασπιστές των Θερμοπυλών συμβολίζουν όλους αυτούς τους ανώνυμους ήρωες της καθημερινότητας που αναλώνονται στην εκπλήρωση του ''χρέους'' , και μάλιστα χωρίς την προσδοκία της νίκης και της δικαίωσης.
   
  '' Ο Καβάφης, βέβαια, δεν καθορίζει τι ακριβώς συμβολίζουν οι Θερμοπύλες των ηρώων της καθημερινότητας, αφήνοντας έτσι στον αναγνώστη την ελευθερία να ορίσει ο ίδιος ποιος σκοπός μπορεί να είναι τόσο ιερός και σημαντικός, ώστε να ληφθεί ως Θερμοπύλες που αξίζει να φυλαχτούν. Μπορούμε, πάντως, να δούμε σ’ αυτό το συμβολο τους ανθρώπους εκείνους που ζουν με ηθικές αρχές και δεν αφήνονται στα κελεύσματα της ευκολίας και της ανηθικότητας. Άνθρωποι που παρά τις ανάγκες τους παραμένουν ηθικοί και προτιμούν να στερηθούν βασικά αγαθά ή και πολυτέλειες, παρά να διαπράξουν κάποιο αδίκημα. Άνθρωποι που σ’ έναν κόσμο ολοένα και πιο ευεπηρέαστο απέναντι στην ευκολία που υπόσχεται η διαφθορά, παραμένουν αμετακίνητοι στις αρχές τους και ακολουθούν το δυσκολότερο, αλλά ηθικότερο δρόμο της τιμιότητας''.
  
  Read more: http://latistor.blogspot.com/2010/11/blog-post_01.html#ixzz3MAWtCAad
   
   
   
  •  Το κοινό όμως στους αγωνιστές των Θερμοπυλών είναι ότι έχουν απόλυτη επίγνωση της ευθύνης του ατόμου, που είναι ο μέχρις εσχάτων αγώνας στο σκοπό που έχουν ελεύθερα και αυτόβουλα επιλέξει. Δεν εγκαταλείπουν τον αγώνα, δε συμβιβάζονται, δεν υποχωρούν. Δε πτοούνται ακόμη και από την επίγνωση της ήττας , από την πικρή γεύση της προδοσίας που εκπροσωπεί ο Εφιάλτης. Γνωρίζουν ότι βαδίζουν το μοναχικό δρόμο του χρέους και της θυσίας.
  • Ο δρόμος αυτός δεν είναι για τους πολλούς, αλλά για τους λίγους και τους εκλεκτούς. Τα εμπόδια που ορθώνονται στο δρόμο τους είναι τεράστια και συχνά ανίκητα, όπως οι Μήδοι της ιστορίας, που διάβηκαν τελικά με δόλο τα στενά των Θερμοπυλών.
  • Με τη λιτή γλώσσα του επιγράμματος και τη δημιουργία υψηλών συμβόλων ο Καβάφης δίνει την έννοια του ηρωισμού : να είσαι συνεπής στις αρχές σου, να αντιστέκεσαι με όλες τις δυνάμεις σου, να υπομένεις την ήττα με αξιοπρέπεια.
  • Παράλληλα, ο ποητής δίνει μια τραγική διάσταση στην ανθρώπινη ύπαρξη. Άλλοτε τονίζεται ότι οι ανθρώπινες προσπάθειες είναι λειψές ή δεν μπορούν να ανατρέψουν τις ιστορικές εξελίξεις, και άλλοτε  τονίζεται ότι οι ήρωες είναι άξιοι θαυμασμού και τιμής, αλλά αγωνίζονται με την επίγνωση της ήττας και του θανάτου.
  Τρώες
  Καβάφης Κ. Π.
  

  Είν’ η προσπάθειές μας, των συφοριασμένων·                       είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων. Κομμάτι κατορθώνουμε· κομμάτι παίρνουμ’ επάνω μας· κι αρχίζουμε νάχουμε θάρρος και καλές ελπίδες. Μα πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά.                                  Ο Aχιλλεύς στην τάφρον εμπροστά μας βγαίνει και με φωνές μεγάλες μάς τρομάζει.— Είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων. Θαρρούμε πως με απόφασι και τόλμη θ’ αλλάξουμε της τύχης την καταφορά, κ’ έξω στεκόμεθα ν’ αγωνισθούμε. Aλλ’ όταν η μεγάλη κρίσις έλθει, η τόλμη κι η απόφασίς μας χάνονται· ταράττεται η ψυχή μας, παραλύει· κι ολόγυρα απ’ τα τείχη τρέχουμε ζητώντας να γλυτώσουμε με την φυγή. Όμως η πτώσις μας είναι βεβαία. Επάνω, στα τείχη, άρχισεν ήδη ο θρήνος. Των ημερών μας αναμνήσεις κλαιν κ’ αισθήματα. Πικρά για μας ο Πρίαμος κ’ η Εκάβη κλαίνε.

  (Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

  
  
  

  Che fece .... il gran rifiuto

  Καβάφης Κ. Π.

  Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος τόχει έτοιμο μέσα του το Ναι, και λέγοντάς το πέρα πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησί του. Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. Aν ρωτιούνταν πάλι, όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει εκείνο τ’ όχι — το σωστό —  εις όλην την ζωή του.

  (Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

  • Η  αντιηρωική διάθεση των πολλών που εύκολα αποθαρρύνονται ή εξαγοράζονται και θυσιάζουν τις αξίες τους   αντιπαραβάλλεται με την ηρωική στάση όσων'' στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες''. 
  • Όμως ο ποιητής προικίζει αυτά τα πρότυπα ηρωισμού και με τις αρετές της δικαιοσύνης και της αμεροληψίας. Κρίνουν ακριβοδίκαια τους άλλους, ακόμη και αυτούς που δεν κατανοούν ή δε συμμερίζονται τον αγώνα τους.
  • Είναι γενναιόδωροι και πρόθυμοι να συνδράμουν τους συνανθρώπους τους, και όταν είναι πλούσιοι και όταν είναι φτωχοί και στερημένοι οι ίδιοι. Γενναιοδωρία σημαίνει να προσφέρεις από το υστέρημα , όχι από το περίσσευμα του πλούτου και της καρδιάς σου.
  • Και πάνω από όλα, τους καβαφικούς ήρωες χαρακτηρίζει η επιείκεια , η συμπόνοια, η κατανόηση για τις ανθρώπινες αδυναμίες. Γνωρίζουν καλά την ανθρώπινη φύση και αποδέχονται ότι δε μπορούν όλοι να έχουν το δικό τους ηθικό σθένος και να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Σε αυτό διαφέρουν από τους αρχαίους Σπαρτιάτες που απέρριπταν και καταδίκαζαν χωρίς επιείκεια όσους δε μπορούσαν να ακολουθήσουν το δικό τους κώδικα τιμής.
  • Από την εντιμότητα των καθημερινών αυτών ηρώων πηγάζει και η επιθυμία τους να ομιλούν την αλήθεια. Όμως και πάλι ,χωρίς εμπάθεια, δογματισμό, μίσος και περιφρόνηση για όσους από συμφέρον, δειλία ή φόβο ψεύδονται.           
  • Για μια ανάλυση του ποιήματος... πάτα εδώ
  •  Για μια γνωριμία με τη χρήση των συμβόλων στην καβαφική ποίηση  ...πάτα εδώ
• Μια οπτικοποποιημένη απόδοση του ποιήματος ...

•  Απόψεις αναγνωστών των '' Θερμοπυλών''   .... πάτα εδώ
• Και το δικό μας χρέος απέναντι στους ήρωες;   Όπως  εμφαντικά τονίζει ο  Καβάφης, τους οφείλουμε  '' διπλή τιμή''. Η επανάληψη της λέξης τιμή και η χρήση του ρήματος 

'' πρέπει'' προσθέτουν  στο διδακτικό τόνο του ποιήματος. Χρειαζόμαστε τους ήρωες; Ταυτιζόμαστε μαζί τους; Η εποχή μας αναγνωρίζει την αξία αυτών των ηρωικών προτύπων που προβάλλει ο Καβάφης; Ο διδακτικός τόνος του ποιητή μπορεί να υποκρύπτει την καβαφική ειρωνεία : είναι βαριά κληρονομιά το ηθικό παράδειγμα τέτοιων ηρώων σε εποχές παρακμής και διαφθοράς  και δύσκολη η μίμηση του προτύπου...

Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ΄ και η αυγή της Νέας Εποχής

Χαρακτηριστικά της Νέας Εποχής ( 842-867)

πάτα εδώ

• Αναβίωση των κλασικών σπουδών.

  

  Μελέτη , αντιγραφή και σχολιασμός των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων  (Φώτιος).

  • Καλλιέργεια των επιστημών (Λέων ο  Μαθηματικός) .

    • Ανάπτυξη της ανώτερης παιδείας υπό την αιγίδα του κράτους.
    • Ίδρυση της Σχολής της Μαγναύρας ( καίσαρας Βάρδας).
    
    
    • Εκχριστιανισμός των Σλάβων/ Επέκταση της πνευματικής ακτινοβολίας του Βυζαντίου στα Βαλκάνια.
    
    
    • Επικοί  αγώνες κατά των Αράβων στη Μ. Ασία/ Σε εξέλιξη η βυζαντινή αντεπίθεση ( Θεόφιλος).
      
    • Καλλιέργεια της ακριτικής ποίησης ( λόγιας και δημώδους).
    •  Δημιουργία του μύθου των ακριτών (= των ηρωικών υπερασπιστών των συνόρων του βυζαντινού κράτους).
    Ανακαλύψτε το ακριτικό τραγούδι....
    
     πάτα εδώ 
  • 
    
• •       Τόσο το λόγιο έπος του Διγενή Ακρίτα, όσο και τα δημοτικά ακριτικά τραγούδια της εποχής, που προσδίδουν υπεράνθρωπες δυνάμεις στους ακρίτες, δίνουν πολλές πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των ακριτών και την αλληλεπίδραση Βυζαντινών και Αράβων...
  
  
  
  

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Ένα  σύντομο χρονικό των χρόνων της Επανάστασης του 1821

 από την έναρξή της μέχρι την επίσημη αναγνώριση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους (1830).

''Ο μικρός πρίγκιπας '' του Αντουάν ντε Σαιντ- Εξεπερύ

Ένα συμβολικό - βιωματικό παραμύθι  με στοιχεία από τη ζωή του συγγραφέα...

Ένας προβληματισμός γύρω από τις μεγάλες και παραμελημένες αξίες  της ζωής....

Ένα μήνυμα για την αξία της φιλίας και της αγάπης, της επίμονης αναζήτησης του ονείρου από τον άνθρωπο που ζει τη φρίκη και τον παραλογισμό του Β΄Παγκοσμίου πολέμου.

''Η νουβέλα «Ο μικρός πρίγκιπας» αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό βιβλίο του συγγραφέα, πιλότου και δημοσιογράφου Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Η πλοκή και τα θέματα παρουσιάζονται με στοιχεία παραμυθιού,  τα οποία διαπλέκονται με χαρακτηριστικά γεγονότα της ζωής του συγγραφέα. Πίσω από αυτόν το φανταστικό κόσμο που πλάθει ο συγγραφέας, κρύβεται ένας μεγάλος προβληματισμός για τον άνθρωπο, τις αξίες, τους στόχους, το ρόλο του στη ζωή και τα συναισθήματά του. Τα θέματα που παρουσιάζει ο συγγραφέας κρύβουν σύμβολα, ενώ ταυτόχρονα αναλαμβάνουν να δώσουν στον αναγνώστη ένα μάθημα ζωής και ανθρωπιάς. Όλα αυτά δεν είναι άσχετα με το συγκλονισμό και την αγωνία του συγγραφέα για τις ισορροπίες που διατάραξε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, κατά τη διάρκεια του οποίου γράφτηκε το συγκεκριμένο βιβλίο.''
 

               Λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου 

και την ταυτότητα του μικρού πρίγκιπα...

Η ιστορία του μικρού πρίγκιπα είναι ένα μαγικό παραμύθι γραμμένο για μικρούς και μεγάλους. Είναι ένα παραμύθι διαχρονικό, αφού εδώ και πενήντα τέσσερα χρόνια αφήνει με τον ίδιο τρόπο άφωνους από συγκίνηση όσους το διαβάζουν.

Ένας πιλότος, που, κουρασμένος από τη σχέση του με τους ανθρώπους, ζει αποτραβηγμένος από αυτούς, σε μια από τις πτήσεις του αναγκάζεται να προσγειωθεί στην έρημο της Σαχάρας, γιατί το αεροπλάνο του παθαίνει βλάβη. Βρίσκεται στη μέση του πουθενά, με προμήθειες νερού ίσα ίσα για οχτώ μέρες. Εκεί συναντάει το μικρό πρίγκιπα, ένα χρυσαφένιο παιδί, φερμένο από έναν άγνωστο πλανήτη, μεγάλο όσο ένα σπίτι. Ο μικρός πρίγκιπας

ταξιδεύει εδώ κι ένα χρόνο, επισκέπτεται καινούριους πλανήτες, θέλει να δει και να μάθει. Είναι όμορφος κι ευαίσθητος, αμείλικτος και διάφανος, περίεργος κι απρόβλεπτος, όπως μονάχα τα παιδιά μπορούν να είναι.

Ο πιλότος, την ώρα που αγωνίζεται να επισκευάσει το χαλασμένο αεροπλάνο του κι ανησυχεί για την επιβίωσή του, αναγκάζεται ν' αντιμετωπίσει ένα παραμυθένιο πλάσμα, που είναι ερωτευμένο μ' ένα τριαντάφυλλο, που παρηγορεί τη μοναξιά του με ηλιοβασιλέματα, που έχει όλα κι όλα τρία μικροσκοπικά ηφαίστεια και λαχταράει ν' αποκτήσει ένα αρνάκι, ­έστω κι αν αυτό είναι σε ζωγραφιά και δε φαίνεται, γιατί είναι κλεισμένο σ' ένα κασόνι.

Ο μικρός πρίγκιπας, μέσα από τις δροσερές αναμνήσεις του ταξιδιού του, ξετυλίγει μπροστά στα μάτια του πιλότου όλη την επιπολαιότητα, την υπεροψία, τη μιζέρια, τη δίψα για εξουσία και λεφτά, τη μοναξιά των ανθρώπων. [...]

Ο  ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΚΑΙ Η ΑΛΕΠΟΥ....

       Στη σύντομη περιπλάνησή του στο γήινο κόσμο ο μικρός πρίγκιπας συναντάει μια αλεπού...

Η  συνάντηση του πρίγκιπα  με την αλεπού   θα τον μυήσει στις αληθινές αξίες της ζωής, στις αλήθειες που δε  βλέπουν τα μάτια και που μόνο η δύναμη της καρδιάς και της παιδικής αθωότητας μπορεί να αποκαλύψει στους έκπληκτους αναγνώστες. 
    Άλλωστε ο συγγραφέας απευθύνεται σε ένα παιδί που υποφέρει και αφιερώνει το έργο του σε όλα τα παιδιά του κόσμου, αλλά και στους μεγάλους που έχουν διατηρήσει την αγνότητα και την καθαρή όραση των παιδιών... 

   

  Η ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ....

''   Το έργο αρχίζει με μια σύντομη και ταυτόχρονα σημαντική εισαγωγή. Το περιεχόμενό της αφορά το βασικό μήνυμα του βιβλίου το οποίο αναλύεται μέσα από τις μορφές και τα μηνύματα που δίνει η ιστορία με το Μικρό Πρίγκιπα. Ο αφηγητής-συγγραφέας αρχικά αναφέρει στον αναγνώστη την αδυναμία των ενηλίκων να αντιληφθούν τις ζωγραφιές του. Η αδυναμία τους αυτή οφείλεται, σύμφωνα με το συγγραφέα, στο γεγονός ότι βλέπουν μόνο την επιφάνεια χωρίς φαντασία, συναισθήματα και «καρδιά». Συνέπεια αυτού του γεγονότος είναι να μην μπορούν να δουν το πραγματικό μήνυμα και τη σημασία όλων των πραγμάτων που βρίσκονται γύρω τους. Αυτό το συμπέρασμα του συγγραφέα αποτελεί και το έναυσμα για τη συγγραφή του βιβλίου. '' ( από  την Πύλη για τη Ελληνική Γλώσσα ).

     Η συνάντηση λειτουργεί ως διαδικασία μύησης και ωρίμανσης και για την αλεπού ( = που παίζει το ρόλο του συμβούλου- δασκάλου ) και για το μικρο πρίγκιπα, που αναθεωρεί τη σχέση του με το τριαντάφυλλό του και κατανοεί ότι η αγάπη είναι αυτή που δίνει μοναδική αξία στα πράγματα και τα πρόσωπα που μας περιστοιχίζουν και τα κάνει ξεχωριστά για τον καθένα από εμάς.

      Η αγάπη και η φιλία επίσης προϋποθέτουν χρόνο, υπομονή, σταδιακή ανακάλυψη και κατανόηση του άλλου αλλά και ανάληψη ευθύνης για τα πλάσματα που αγαπιούνται....

        Μαζί με τη δύναμη και την ομορφιά της φιλίας, ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού, μέσα από το δεσμό αγάπης που οικοδομούν , ανακαλύπτουν και τον πόνο της απώλειας του αγαπημένου, την οδύνη του χωρισμού, που είναι βασικό στοιχείο της ανθρώπινης εμπειρίας και ωρίμανσης.... 

   Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΩΝ ΣΤΟ ΕΡΓΟ  πάτα εδ

 Αναζήτησε  μια ανάλυση του έργου...πάτα εδώ 

To ημερολόγιο της Άννας Φράνκ

Η ιστορία της Άννας Φράνκ,

μιας ευαίσθητης έφηβης που  που γνώρισε τη βία και το ρατσισμό του χιτλερικού καθεστώτος και άφησε με το ημερολόγιό της μια κατάθεση ψυχής...


                πάτα εδώ
και εδώ

  Η ιστορία της συγκίνησε και ενέπνευσε θεατρικούς και κινηματογραφικούς δημιουργούς......

Πόσο επίκαιρο είναι το ημερολόγιό της σήμερα, όταν αναβιώνουν φαινόμενα ρατσιστικής βίας και κοινωνικού αποκλεισμού;

https://www.youtube.com/watch?v=p2qYmojQ16Q

 Πώς είναι να λαχταράς να ανακαλύψεις τη ζωή και να βιώνεις τον υποχρεωτικό εγκλεισμό σε ένα καταφύγιο;
Το ημερολόγιο της Άννας Φράνκ ( μια σπαραχτική εξομολόγηση μιας έγκλειστης- έφηβης ) 

από το Θεσσαλικό Θέατρο

πάτα εδώ

Ο ρατσισμός την εποχή της παγκοσμιοποίησης....

Πόσο διαχρονικό φαινόμενο είναι ο ρατσισμός ;

Πόσο έντονη είναι η αναβίωση του ρατσισμού στις διάφορες μορφές του την εποχή της ''κατάργησης των συνόρων'' και της παγκοσμιοποίησης αγαθών και πολιτισμών;
Πώς επιδρά ο ρατσισμός στα άτομα και τις κοινωνίες;
Πώς μπορεί να περιοριστεί; 
   Αναζητήστε πληροφορίες για το θέμα ....πάτα εδώ

    Ο ρατσισμός εισβάλλει στην καθημερινότητά μας. Τον συντηρούν:

• ο φόβος για τη διαφορετικότητα
• οι κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα
• η ένοχη σιωπή και η αδιαφορία των πολλών για τις ρατσιστικές συμπεριφορές των οποίων γινόμαστε μάρτυρες
• ο φόβος για την αλλοίωση της εθνολογικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας

•  η ψεύτικη αίσθηση της δικής μας εθνικής ή φυλετικής ανωτερότητας ή
• και το αντίθετο ,το αίσθημα μειονεξίας και ανεπάρκειας

• οι συνθήκες εξοντωτικού ανταγωνισμού και η έλλειψη ίσων ευκαιριών για εργασία και κοινωνική ανέλιξη

 Πόσο ευάλωτοι είμαστε στο ρατσισμό; Πόσο εύκολα οι θύτες ρατσιστικών συμπεριφορών μετατρέπονται σε θύματα; Ένα ενδιαφέρον παιδαγωγικό πείραμα στην Αμερική έδειξε πόσο ανοχύρωτες είναι οι κοινωνίες μας στις ρατσιστικές προκαταλήψεις...

Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία ενισχύονται στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου με την άφιξη αυξανόμενου κύματος προσφύγων....αλλά και στις χώρες του ευρωπαίκού Βορρά , όπου η αύξηση της ανεργίας και του οικονομικού ανταγωνισμού ανοίγουν το δρόμο στις πολιτιστικές προκαταλήψεις και τον κοινωνικό αποκλεισμό των μεταναστών...

                                     

Η καταπολέμηση του ρατσισμού προϋποθέτει να σκεφτούμε πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση , να αναγνωρίσουμε ότι συνδιαμορφώνουμε τον κόσμο μας και ότι είμαστε μέτοχοι μιας κοινής μοίρας...

Μια από τις ποικίλες και πιο λανθάνουσες μορφές του κοινωνικού ρατσισμού στις μέρες μας είναι και ο σχολικός εκφοβισμός, που καλλιεργείται μέσα στις συνθήκες βίας και ανταγωνισμού που  προάγει το εκπαιδευτικό σύστημα , αλλά και μέσω της ανοχής στη βία και στην παρακμή των θεσμών και αξιών που προάγει το πολιτικό σύστημα.

           Οι νέοι διεκδικούν ένα άλλο εκπαιδευτικό σύστημα που προάγει τον ανθρωπισμό και τη συνεργασία , ως όπλα κατά του ρατσισμού...

Τρόποι αντιμετώπισης του ρατσισμού που προτάθηκαν στη Βουλή των Εφήβων...

Μια προφητική κραυγή αγωνίας για το μέλλον του πλανήτη μας...

Ένα παλιό μήνυμα για το σύγχρονο κόσμο

πάτα εδώ

• απόσταγμα της βαθιάς σοφίας του Ινδιάνου αρχηγού που είχε προβλέψει όχι μόνο τις τραγικές συνέπειες αλλά και τις βαθύτερες ρίζες της σύγχρονης οικολογικής κρίσης,

  • που δεν είναι άλλες από την αρπακτική διάθεση και την πλεονεξία του λευκού ανθρώπου.

    ο λευκός θεωρεί ότι η γη του ανήκει και τη μετατρέπει σε αντικείμενο αγοραπωλησίας και υπερεκμετάλλευσης, ενώ

    για τον Ινδιάνο η γη είναι ιερή κληρονομιά της ανθρωπότητας που οφείλει να τη διαφυλάξει για τις επόμενες γενιές.

    • στο αίσθημα υπεροχής που έχει αναπτύξει ο λευκός άνθρωπος απέναντι στη φύση και απέναντι στις άλλες φυλές , ο Ινδιάνος απαντά με ένα βαθύ αίσθημα σεβασμού απέναντι στη φύση- την πηγή της ζωής- και στο συνάνθρωπο- τον μέτοχο στην κοινή μοίρα  .

Για μια σύντομη ανάλυση του κειμένου...    πάτα εδώ

Οι προβληματισμοί του Ινδιάνου αρχηγού , που καταδεικνύουν τις μεγάλες ιδεολογικές και πολιτισμικές διαφορές ανάμεσα στους πολιτισμούς και στην κοσμοαντίληψη λευκών και Ινδιάνων , είναι τραγικά επίκαιροι. Αναβιώνουν στο λόγο μιας έφηβης που θυμίζει στους ισχυρούς της γης ότι αδυνατούν να ξεφύγουν από την κοινή πανανθρώπινη μοίρα και ότι έχουν αμελήσει το χρέος τους προς τις επόμενες γενιές...

                                       

Δ. ΧΑΤΖΗΣ : Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΗΣ ΞΕΝΙΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΣΤΟΥ

'' Ο ΚΑΣΠΑΡ ΧΑΟΥΖΕΡ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΗ ΧΩΡΑ''

 από το μυθιστόρημα

'' Το Διπλό Βιβλίο'' του Δημήτρη Χατζή

Το απόσπασμα πραγματεύεται τη μοναξιά του Έλληνα μετανάστη , του Κώστα , που στη δεκαετία του ' 60 βρέθηκε να δουλεύει στο εργοστάσιο μιας γερμανικής πόλης.

   Ξεκινώντας από ένα μικρό ξυλάδικο μιας επαρχιακής πόλης ( του Βόλου) , ήταν υποχρεωμένος να προσαρμοστεί σε έναν περίπλοκο παραγωγικό μηχανισμό - το εργοστάσιο κατασκευής λαμπτήρων- ,  του οποίου αισθάνεται ένα ασήμαντο εξάρτημα. Η απόλυτη εξειδίκευση, η τυποποίηση και ο αυστηρός καταμερισμός της εργασίας κόβουν τον'' ομφάλιο λώρο'' ανάμεσα στον εργάτη και το προϊόν της εργασίας του και αναδεικνύουν το πρόβλημα της αλλοτρίωσης στους σύγχρονους χώρους εργασίας.

    Η αλλοτρίωση του εργάτη συμπληρώνεται με την κοινωνική αποξένωση που βιώνει ο μετανάστης , ο οποίος αφηγείται τη μοναχική του περιπλάνηση στους δρόμους της γερμανικής μεγαλούπολης, στερημένος από το αίσθημα ότι έχει πατρίδα, ότι ανήκει κάπου. Η επιθανάτια επιθυμία του να μη χαραχτεί στον τάφο του κανένα αναγνωριστικό σημάδι που να σηματοδοτεί το πέρασμά του από τη ζωή της πόλης - παρά μόνο η επιγραφή'' ... ο ξενότερος από όλους τους ξένους της πολιτείας των ξένων''  δείχνει την απώλεια της εθνικής και προσωπικής ταυτότητας του ανέστιου οικονομικού μετανάστη. Δεν είναι τυχαίος ο τίτλος, καθώς η ζωή του  μετανάστη παραλληλίζεται με τη δοκιμασία του Κάσπαρ Χάουζερ , με κοινό σημείο τη δυσκολία προσαρμογής στους κώδικες της σύγχρονης κοινωνίας...

 

 Μια σύντομη ανάλυση του λογοτεχνικού κειμένου...πάτα εδώ

     Ο ήρωας  δεν έχει ουσιαστική σχέση επικοινωνίας ούτε και με τους υπόλοιπους Έλληνες μετανάστες, με τους οποίους συναντιέται στο ελληνικό καφενείο της γερμανικής πόλης ή στον κινηματογράφο... Διαπιστώνει ότι η ξενιτιά τους έχει όλους αλλάξει και ότι έχουν γίνει και μεταξύ τους ξένοι. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο ήρωας δε ζει με το όνειρο του νόστου , σε αντίθεση με έναν άλλον ήρωα του ίδιου μυθιστορήματος , το Σκουρογιάννη ( η ιστορία του μπορεί να διαβαστεί ως παράλληλο κείμενο από τα κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ΄Γ/σιου , με τον τίτλο'' Η τελευταία αρκούδα του Πίνδου'') .Ο Σκουρογιάννης, σε αντίθεση με τον Κώστα, κουβαλάει πάντα μέσα του την πατρίδα της ψυχής του,για να επιστρέψει και να κερδίσει έναν δύσκολο νόστο : να διαπιστώσει τις αλλαγές που έχουν συμβεί στην Ελλάδα που αστικοποιείται βίαια και αλλοτριώνεται από τις παραδόσεις της. Να βιώσει την κοινωνική αποξένωση στο χωριό του, ανάμεσα στους συντοπίτες του, και να επανασυνδεθεί με την πατρική του γη καταφεύγοντας στην αγκαλιά της φύσης.

Για τα προβλήματα ρατσισμού που αντιμετώπισαν οι Έλληνες μετανάστες και τη δυσκολία προσαρμογής τους στην ξένη γη...

    

ΟΙ ΕΡΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ

Η κρίση της Εικονομαχίας που συγκλόνισε το Βυζάντιο        σε διαφάνειες...

πάτα εδώ   και εδώ


Μια  σύντομη γνωριμία με τη βυζαντινή αγιογραφία       

•  Η  ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ
•  Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ  ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ
•  Η  ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ
•  ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ( απουσία προπτικής, τα ιερά πρόσωπα εικονίζονται σε ένα συμβατικό περιβάλλον, το φως φαίνεται να ξεπηδά μέσα από τις εικονιζόμενες μορφές, μέσω των οποίων ο αγιογράφος επιθυμεί τη μεταφορά των πιστών σε έναν υπερβατικό κόσμο).
•  Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΝΑΟ
•  Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ (αφηγούνται, διδάσκουν , παρηγορούν,συνδέουν το υλικό με το πνευματικό, τη γήινη πραγματικότητα με τον υπερβατικό κόσμο)
•  Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ Η ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΥ
•  ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΕΙΚΟΝΩΝ και η επιβίωσή τους στην εποχή μας.

Ο ΑΡΑΒΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Η εξάπλωση των Αράβων και η επαφή τους με τον πολιτισμό του Βυζαντίου  απέδειξε την αφομοιωτική δύναμη αλλά και τη δυνατότητα για καινοτομίες ενός λαού νέου στο ιστορικό προσκήνιο...

η επέκταση των Αράβων 

Η συνάντηση των Αράβων με τον κόσμο του Βυζαντίου ήταν η αφετηρία πολεμικών συγκρούσεων και επικών αγώνων ,αλλά και  γόνιμων πολιτισμικών ανταλλαγών Ανατολής- Δύσης. 

Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ   , πάτα εδώ

 

Η σημασία της γλώσσας

Μια σειρά άρθρων

 

• για τις λειτουργίες της γλώσσας      

• για την αξία της ελληνικής γλώσσας  

• για τη σημασία της γλωσσομάθειας στο σύγχρονο κόσμο,

• αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη διατήρηση της γλωσσικής και πολιτισμικής μας ταυτότητας...

  η αξία της γλώσσας                                      

  η διαχρονική αξία της ελληνικής γλώσσας 

  ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ  ,     η αξία της γλωσσομάθειας για το σύγχρονο άνθρωπο

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Το  βουλγαρικό κράτος  :

 ήταν το μόνο 

κράτος της Βαλκανικής που  αναγνωρίστηκε επίσημα από τη βυζαντινή αυτοκρατορία.

    

  Οι  σχέσεις των Βουλγάρων με το βυζαντινό κράτος χαρακτηρίζονται :

• από  περιόδους πολεμικής έντασης 
• από πύκνωση των εμπορικών ανταλλαγών μέσω της υπογραφής διμερών εμπορικών συμφωνιών
• από ένταξη των Βουλγάρων στη σφαίρα πολιτισμικής επιρροής του Βυζαντίου κυρίως μετά τον εκχριστιανισμό τους, τον 9ο αι.

Μια σύντομη παρουσίαση της πολύπλευρης αυτής σχέσης με τη βοήθεια του συνδέσμου πάτα εδώ

και  εδώ http://www.ime.gr/chronos/09/gr/p/610/main/p3d.html http://www.ime.gr/chronos/09/gr/p/610/main/p3d1.html,