Κ. Π . ΚΑΦΑΦΗΣ
Αναζητήστε τον ποιητή που:
- κοσμοπολίτης , έδεσε τη ζωή του και την ποιητική του ωρίμανση με την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου,
- ζώντας στην περιφέρεια του ελληνισμού, ανανέωσε τους κανόνες της ποιητικής τέχνης και διαμόρφωσε μια μοναδική ποιητική γλώσσα , κράμα δημοτικής και καθαρεύουσας,
- εμπνεύστηκε από την ιστορία, κυρίως των ελληνιστικών χρόνων , και έπλασε αξεπέραστα σύμβολα ήθους και αξιοπρέπειας ,
- επηρέστηκε από τον αισθησιασμό και την πολυπολιτισμική ατμόσφαιρα της αγαπημένης του πόλης,
- ανέδειξε την ουσία του να είσαι Έλληνας, δηλ. να είσαι μέτοχος της ελληνικής παιδείας και σοφίας,
- χάρισε παγκόσμια ακτινοβολία στην ελληνική ποίηση..
- Το ποίημα '' Θερμοπύλες '' του Καβάφη βασίζεται στο γνωστό ιστορικό επεισόδιο των Περσικών πολέμων το ιστορικό πλαίσιο της μάχης των Θερμοπυλών ,
- Τι είναι όμως οι Θερμοπύλες του Καβάφη; Ο ποιητής χρησιμοποιεί το υλικό της ιστορίας για να πλάσει διαχρονικά σύμβολα ηρωισμού στον αγώνα για την υπεράσπιση των ιδανικών- που μπορεί να είναι διαφορετικά για τον καθένα μας. Οι υπερασπιστές των Θερμοπυλών συμβολίζουν όλους αυτούς τους ανώνυμους ήρωες της καθημερινότητας που αναλώνονται στην εκπλήρωση του ''χρέους'' , και μάλιστα χωρίς την προσδοκία της νίκης και της δικαίωσης.
- Το κοινό όμως στους αγωνιστές των Θερμοπυλών είναι ότι έχουν απόλυτη επίγνωση της ευθύνης του ατόμου, που είναι ο μέχρις εσχάτων αγώνας στο σκοπό που έχουν ελεύθερα και αυτόβουλα επιλέξει. Δεν εγκαταλείπουν τον αγώνα, δε συμβιβάζονται, δεν υποχωρούν. Δε πτοούνται ακόμη και από την επίγνωση της ήττας , από την πικρή γεύση της προδοσίας που εκπροσωπεί ο Εφιάλτης. Γνωρίζουν ότι βαδίζουν το μοναχικό δρόμο του χρέους και της θυσίας.
- Ο δρόμος αυτός δεν είναι για τους πολλούς, αλλά για τους λίγους και τους εκλεκτούς. Τα εμπόδια που ορθώνονται στο δρόμο τους είναι τεράστια και συχνά ανίκητα, όπως οι Μήδοι της ιστορίας, που διάβηκαν τελικά με δόλο τα στενά των Θερμοπυλών.
- Με τη λιτή γλώσσα του επιγράμματος και τη δημιουργία υψηλών συμβόλων ο Καβάφης δίνει την έννοια του ηρωισμού : να είσαι συνεπής στις αρχές σου, να αντιστέκεσαι με όλες τις δυνάμεις σου, να υπομένεις την ήττα με αξιοπρέπεια.
- Παράλληλα, ο ποητής δίνει μια τραγική διάσταση στην ανθρώπινη ύπαρξη. Άλλοτε τονίζεται ότι οι ανθρώπινες προσπάθειες είναι λειψές ή δεν μπορούν να ανατρέψουν τις ιστορικές εξελίξεις, και άλλοτε τονίζεται ότι οι ήρωες είναι άξιοι θαυμασμού και τιμής, αλλά αγωνίζονται με την επίγνωση της ήττας και του θανάτου. Τρώες
Καβάφης Κ. Π.
Είν’ η προσπάθειές μας, των συφοριασμένων· 
είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων.
Κομμάτι κατορθώνουμε· κομμάτι
παίρνουμ’ επάνω μας· κι αρχίζουμε
νάχουμε θάρρος και καλές ελπίδες.
Μα πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά.
Ο Aχιλλεύς στην τάφρον εμπροστά μας
βγαίνει και με φωνές μεγάλες μάς τρομάζει.—
Είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων.
Θαρρούμε πως με απόφασι και τόλμη
θ’ αλλάξουμε της τύχης την καταφορά,
κ’ έξω στεκόμεθα ν’ αγωνισθούμε.
Aλλ’ όταν η μεγάλη κρίσις έλθει,
η τόλμη κι η απόφασίς μας χάνονται·
ταράττεται η ψυχή μας, παραλύει·
κι ολόγυρα απ’ τα τείχη τρέχουμε
ζητώντας να γλυτώσουμε με την φυγή.
Όμως η πτώσις μας είναι βεβαία. Επάνω,
στα τείχη, άρχισεν ήδη ο θρήνος.
Των ημερών μας αναμνήσεις κλαιν κ’ αισθήματα.
Πικρά για μας ο Πρίαμος κ’ η Εκάβη κλαίνε.
(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)
Che fece .... il gran rifiuto Καβάφης Κ. Π. Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα
που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι
να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος τόχει
έτοιμο μέσα του το Ναι, και λέγοντάς το πέρα
πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησί του.
Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. Aν ρωτιούνταν πάλι,
όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει
εκείνο τ’ όχι — το σωστό — εις όλην την ζωή του.(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) - Η αντιηρωική διάθεση των πολλών που εύκολα αποθαρρύνονται ή εξαγοράζονται και θυσιάζουν τις αξίες τους αντιπαραβάλλεται με την ηρωική στάση όσων'' στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες''.
- Όμως ο ποιητής προικίζει αυτά τα πρότυπα ηρωισμού και με τις αρετές της δικαιοσύνης και της αμεροληψίας. Κρίνουν ακριβοδίκαια τους άλλους, ακόμη και αυτούς που δεν κατανοούν ή δε συμμερίζονται τον αγώνα τους.
- Είναι γενναιόδωροι και πρόθυμοι να συνδράμουν τους συνανθρώπους τους, και όταν είναι πλούσιοι και όταν είναι φτωχοί και στερημένοι οι ίδιοι. Γενναιοδωρία σημαίνει να προσφέρεις από το υστέρημα , όχι από το περίσσευμα του πλούτου και της καρδιάς σου.
- Και πάνω από όλα, τους καβαφικούς ήρωες χαρακτηρίζει η επιείκεια , η συμπόνοια, η κατανόηση για τις ανθρώπινες αδυναμίες. Γνωρίζουν καλά την ανθρώπινη φύση και αποδέχονται ότι δε μπορούν όλοι να έχουν το δικό τους ηθικό σθένος και να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Σε αυτό διαφέρουν από τους αρχαίους Σπαρτιάτες που απέρριπταν και καταδίκαζαν χωρίς επιείκεια όσους δε μπορούσαν να ακολουθήσουν το δικό τους κώδικα τιμής.
- Από την εντιμότητα των καθημερινών αυτών ηρώων πηγάζει και η επιθυμία τους να ομιλούν την αλήθεια. Όμως και πάλι ,χωρίς εμπάθεια, δογματισμό, μίσος και περιφρόνηση για όσους από συμφέρον, δειλία ή φόβο ψεύδονται.
- Για μια ανάλυση του ποιήματος... πάτα εδώ
- Για μια γνωριμία με τη χρήση των συμβόλων στην καβαφική ποίηση ...πάτα εδώ
- Μια οπτικοποποιημένη απόδοση του ποιήματος ...
- Απόψεις αναγνωστών των '' Θερμοπυλών'' .... πάτα εδώ
- Και το δικό μας χρέος απέναντι στους ήρωες; Όπως εμφαντικά τονίζει ο Καβάφης, τους οφείλουμε '' διπλή τιμή''. Η επανάληψη της λέξης τιμή και η χρήση του ρήματος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου