ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΕ ΑΧΩΡΙΣΤΑ ΜΟΡΙΑ

Σύνθεση με αχώριστα μόρια ( φύλλο εργασίας)

             1. Να συνδυαστούν οι παρακάτω λέξεις με ένα από τα λαϊκά αχώριστα μόρια ( α/αν-/ανα- στερητικό, ξε- , ανα- ) , για να δημιουργηθούν σύνθετες λέξεις: π.χ. νόμος/ άνομος, τρυπώνω/ ξετρυπώνω)

φλούδα                                          τρυπώνω                         ελπίζω

αλφάβητο                                      όπλο                               θεμιτός

ίσος                                             ηθικός                              ελευθερία-

δασώνω                                      τρελαίνω                           πηδώ

αξιόπιστος                                 ιδιοτελής                          ασφαλής

      

         2. Να αξιοποιήσεις τις σύνθετες λέξεις με αχώριστα μόρια που δίνονται σε παρένθεση  για τη συμπλήρωση  των παρακάτω φράσεων

(άνισος, αμφίρροπος εύχρηστος, ενδόμυχος, δυσοίωνος, δύστροπος).

·        Η μάχη με τις ανώτερες δυνάμεις του εχθρού ήταν ……………..  .

·         

       Τα κρατούσε όλα μέσα του. Δεν αποκάλυπτε ποτέ τις …………………………… σκέψεις του.

·        
             Είναι άνθρωπος παράξενος και ………………………  , αφού ενοχλείται με το παραμικρό.

·            Στο τέλος της αναμέτρησης δεν υπήρξε φανερός νικητής. Ο αγώνας ήταν ………………………….. .

·               
       Το φωνητικό αλφάβητο ανήκει στα πιο …………………………..   συστήματα γραφής.

·               Οι προβλέψεις για την εξέλιξη της οικονομίας μετά και την κρίση του κορωνοϊού  είναι ………………………..  .

      3.    Να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις με ένα από τα αχώριστα μόρια της παρένθεσης , για να αποδώσεις με μια λέξη τη σημασία των παρακάτω φράσεων : π.χ. κείμενο εύκολο να διαβαστεί : ευανάγνωστο κείμενο.

      
 (  αρχι- , συν-, ομο- , αμφι- εκ- αει- )

ζώο που ζει στη στεριά και στη θάλασσα=

φακός κυρτός και από τις δύο πλευρές =

ο επικεφαλής μιας ομάδας γιατρών=

αυτός που έχει την ίδια θρησκεία μαζί με κάποιον άλλον=

φυτά που δε χάνουν το φύλλωμά τους το χειμώνα=

αυτός που κατοικεί στον ίδιο χώρο με άλλους=

απλουστεύω κάτι για να γίνει κατανοητό από το λαό= εκλαϊκεύω

   

 
  4. Με χρήση αχώριστων μορίων ως α΄συνθετικό, να σχηματιστούν αντώνυμα των παρακάτω σύνθετων λέξεων:

αλλόγλωσσος-                                                          αλλόθρησκος-

δύσχρηστος-                                                              διαφημίζω-

εύκολος-                                                                     ευανάγνωστος-

π.χ. αζήτητος- περιζήτητος                                     υφιστάμενος-

ομαλός-                                                                         εξωγενής- 

      

        5.     Χρησιμοποιώντας ένα από τα  ένα από τα λαϊκά αχώριστα μόρια

( α/αν-/ανα- στερητικό, ξε- , ανα- ) , σχημάτισε σύνθετες λέξεις με τις παρακάτω σημασίες :

αυτός  που δε βγάζει ήχο = άηχος

το ερώτημα που δεν πήρε απάντηση=

αυτός που δεν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση=

αυτός που δεν είναι ορατός=

αφαιρώ το σκέπασμα από κάπου=

αυτός που δεν έχει συνέπεια=

αυτός που δεν είναι κουρασμένος=

η έλλειψη βροχής=

περνώ όλο το χειμώνα σε ένα μέρος=

αναδημιουργώ δάσος σε καμένη περιοχή=

ένα παλιό κτίριο το κάνω σαν καινούριο=

ο ουρανός που δεν έχει νέφη ( σύννεφα)=

βγαίνω στην επιφάνεια της θάλασσας = αναδύομαι

 

η στέρηση της ελευθερίας=